نویسنده کتاب حاضر پس از برشمردن معانی مختلف روشنفکری، به بررسی مقاطع مختلف منورالفکری و روشنفکری در تمدن غربی می پردازد.او سپس به ورود منورالفکری به جامعه ایران در دوران مشروطه اشاره می کند و آغازین ظهورات روشنفکری در ایران را مربوط به بعد انقلاب بلشویکی روسیه می داند.
حضور مجدد دین در عرصه های اجتماعی در دهه چهل موجب به وجود آمدن جریان روشنفکری دینی در ایران می شود.اما این جریان نیز پس از دوران اوج خود به دلیل دید سکولار به دین و دوری از مردم منزوی شده و حتی قسمتی از آن به قدرت هایی پیوست که ادعای مبارزه با آن ها را داشت.
نویسنده پس از برشمردن میراث خردورزی در اندیشه تشیع به این می پردازد که هر یک از روشنفکری حوزوی یا منور الفکری حوزوی چگونه و تا چه حد امکان دارند و چه صورت هایی در تاریخ معاصر ایران داشته اند؟